Biblioteka

Drodzy Czytelnicy!

Znów o pszczołach. Podobno świat pszczołami stoi, bez nich by nie istniał – nie kwitł i nie owocował... Trudno ich nie kochać i nie doceniać ich subtelnej, heroicznej pracy.

Wiele się o nich pisze. Z jednej strony mamy alarmujące doniesienia na temat problemu masowego wymierania tych owadów. Z drugiej – rośnie zainteresowanie pszczelarstwem, także wśród młodszych pokoleń. Powstają małe pasieki, gdzie pszczołom zapewnia się doskonałe warunki życia, pszczelarze wracają do bardziej tradycyjnych metod, walczą o certyfikaty ekologiczne.

Literatura nie pozostaje na pszczoły obojętna, w ostatnich latach wielu autorów i wiele autorek zgłębiało temat, zarówno po stronie fiction, jak i non-fiction. Poniżej znajdziecie rekomendacje tytułów, które opowiadają o życiu pszczół i z pszczołami.

Monk Kidd Sue ”Sekretne życie pszczół” (2015)

Pachnąca miodem, ciepła, wzruszająca i przerażająca zarazem opowieść o konfliktach na tle rasowym i kobiecej przyjaźni ponad podziałami.

Lily jest biała, ma 14 lat, oschłego, agresywnego ojca i olbrzymie poczucie winy. Przed dziesięcioma laty przez przypadek zastrzeliła swoją matkę. Spokój pomagają jej odzyskać noszące imiona letnich miesięcy, czarnoskóre mieszkanki pewnej pasieki w Tiburon, gdzie Lily trafia, jadąc śladami mamy.

Niezwykła powieść, opowiadająca o codzienności stanów południowych Ameryki połowy lat sześćdziesiątych XX wieku, doczekała się również ekranizacji.

Maja Lunde „Historia pszczół” (2016)

Jeden z największych norweskich bestsellerów ostatnich lat. Epicka w swoim wymiarze opowieść, której spoiwem są… pszczoły. Jej akcja rozgrywana na trzech płaszczyznach czasowych: w roku 1857 w Anglii, w 2007 roku w Stanach Zjednoczonych oraz w Chinach w 2098 roku. Trzy intrygujące historie, zwyczajni, a jednak niezwykli bohaterowie, pszczoły i walka o przyszłość naszej cywilizacji.
„Historia pszczół” to powieść doskonale ukazująca meandry ludzkiej psychiki, napięcia między rodzicami i dziećmi, dojmującą szarość dnia codziennego i pasję, która daje siłę do walki o lepsze jutro. Maja Lunde porusza te wszystkie tematy snując równoległą i porywającą opowieść o niezwykłych owadach, ich miejscu w przyrodzie i ludzkiej cywilizacji.

Laline Paull „Rój” (2017)

Flora 717 to twarda sztuka. Wywodząca się z rodu sprzątaczek, najniższej warstwy totalitarnej społeczności ula, dla Królowej gotowa jest na każde poświęcenie. Wychodzi cało z wewnętrznych pogromów, czystek religijnych i przerażających napaści drapieżnych os. Z każdym aktem odwagi zyskuje coraz mocniejszą pozycję, dzięki czemu poznaje ukrytych wrogów oraz mroczne tajemnice ula. Istnieje jednak coś silniejszego nad oddanie i posłuszeństwo, czyli naczelną zasadę rządzącą życiem wszystkim pszczelich sióstr. To własne dziecko… Żarliwa i – wszystkim poza Królową – bezwzględnie zakazana matczyna miłość sprawi, że Flora złamie najświętsze ze wszystkich praw…

Cristina Cabioni „Strażniczka miodu i pszczół” (2018)

Powieść pełna emocji; wibrująca skrzydełkami pszczół i pachnąca miodem kapiącym z uli. Lawendowy miód uspokoi twoją duszę, a akacjowy sprawi, że znów się uśmiechniesz. Angelica nigdzie nie zdołała zapuścić korzeni, nie chciała się z nikim wiązać. Jedynie wśród pszczół czuje się dobrze. Jest wędrowną pszczelarką, odwiedza hodowle i pomaga usprawnić pracę uli oraz produkcję miodu. Zna się na tym jak mało kto, a całą wiedzę zdobyła jako dziecko na Sardynii, która była kiedyś jej domem. Teraz dostała od losu swoją szansę. Na malowniczej wyspie, na której była szczęśliwa, czeka na nią miejsce, w którym rozpocznie wszystko od nowa…

Ewa i Paweł Piątek „Pasieka Dredziarza” (2018)

To nie jest książka o życiu pszczół ani poradnik pszczelarza. A jednak dowiecie się z niej wiele o doskonale zorganizowanej społeczności i zarazem niezastąpionych producentach „jadalnego złota”. To opowieść ludzi, którzy wybrali wieś zamiast miasta; to opowieść o realizowaniu marzeń. „Pasieka Dredziarza” jest miejscem na ziemi, w którym hygge zaistniało w praktyce, a codzienne życie płynie w rytmie slow.

Thor Hanson „Bzyczące. Rzecz o naturze i roli pszczół” (2019)

Dr Thora Hanson to biolog i autor nagradzanego bloga. Jego książka łączy historię, biologię, a także reportaż, co czyni ją fascynującym przewodnikiem po świecie tych niezwykłych istot jakim są pszczoły. To bardzo osobiste spojrzenie autora na świat pszczół i pszczelarzy na całym świecie oraz próba zmierzenia się z faktami, jakie wynikają ze zmniejszającej się populacji tych owadów.

Taki słodki temat Wam podrzucam, pozdrawiam serdecznie!

Romuald Kuźmitowicz

Moi Mili!
Co roku, zaraz po majówce, rozpoczyna się na wielka uczta z filmami dokumentalnymi: Festiwal Millennium Docs Against Gravity. Tym razem wydarzenie odbędzie się jesienią, ale Ninateka już teraz proponuje filmową rozgrzewkę. W Ninatece można obejrzeć najciekawsze tytuły z poprzednich edycji festiwalu, w tym: „Krainę miodu”.

Link: https://ninateka.pl/film/kraina-miodu-ljubomir-stefanov-tamara-kotevska

To blisko półtoragodzinny film dokumentalny z 2018 roku, w reżyserii Ljubomira Stefanova i Tamary Kotevskiej, opowiadający o równowadze, szacunku do przyrody i do drugiego człowieka.

50-letnia Hatidze mieszka ze schorowaną matką na odludziu, w macedońskiej górskiej wiosce bez dróg, prądu czy bieżącej wody. Jej jedynym źródłem utrzymania jest tradycyjna produkcja miodu, bez uli, rękawiczek czy siatek. Nie wykorzystuje jednak pszczół, respektując przyrodę i zasadę „połowa dla mnie, połowa dla was”. Pewnego dnia do jej okolicy wprowadza się wielodzietna rodzina. Nowi sąsiedzi również zaczynają hodować pszczoły, ale szacunek zastępuje twardy biznes i maksymalna eksploatacja.

„Kraina miodu” zdobyła liczne nagrody na całym świecie, w tym aż 3 na festiwalu w Sundance oraz 4 podczas 16. edycji Millennium Docs Against Gravity. Film otrzymałrównież dwie nominacje do Oscara za 2019 r. w kategoriach Najlepszy Film Dokumentalny i Najlepszy Film Międzynarodowy.

Program tegorocznego festiwalu – z propozycjami, co, kiedy i gdzie można obejrzeć – znajdziesz na stronie: https://mdag.pl/17/pl/warszawa/homepage

Uczestnicz w wydarzeniu na FB: https://www.facebook.com/events/557955284854386/

Przyjemnych początków tygodnia!

Romuald Kuźmitowicz

Witajcie Kochani!

Mówiąc szczerze, nie jestem zagorzałym zwolennikiem i uczestnikiem Nocy Muzeów, skoro w czasie jej trwania widzę przede wszystkim morze głów napaleńców stłoczonych, wręcz zduszonych do nieprzytomności, by cokolwiek zobaczyć. Do pójścia w ich ślady zanęca mnie jedynie, że muzea na tę okoliczność wystawiają dzieła czy zbiory zwykle ukryte przed publicznością, często prawdziwe skarby. W tym roku wiele przesunęło tę noc na wrzesień, ale niektóre postanowiły utrzymać dotychczasowy termin, przedstawiając specjalne ekspozycje online. Sprawdźmy, może ta forma okaże się bardziej korzystna i produktywna dla uważnego odbiorcy, który chce jednak coś zobaczyć.

Jeszcze parę słów o tej inicjatywie promującej sztukę oraz edukację historyczną i estetyczną poprzez kontakt z dziedzictwem duchowym i materialnym szeroko rozumianej kultury i cywilizacji. Pierwsza Noc Muzeów odbyła się w Berlinie w 1997. Ze względu na sukces tej imprezy kolejne europejskie miasta zaczęły również organizować podobne przedsięwzięcia kulturalne. W Polsce pierwszą Noc Muzeów zorganizowano w 2003 r. w Muzeum Narodowym w Poznaniu. Następnego roku Noc Muzeów została zorganizowana także w Krakowie i w Warszawie. Obecnie jest corocznie organizowana przez kilkadziesiąt polskich miast.

Przedstawiam kilka propozycji muzeów na najbliższy weekend i więcej, bo niektóre placówki, jak Muzeum Narodowe w Krakowie, przygotowały nawet Tydzień Muzeów.

*Sobota, 16 maja, wieczór – noc:

Muzeum Narodowe w Szczecinie

„Wirtualna Noc Muzeów odbędzie się wieczorem i nocą 16 maja 2020 roku, czyli w czasie, kiedy wydarzenie było pierwotnie zaplanowane. Z tą różnicą, że będzie mieć miejsce w przestrzeni muzealnych mediów społecznościowych (Facebook, YouTube, Instagram) oraz na łamach serwisu internetowego www.muzeum.szczecin.pl. Między 18.00 a północą publikowane będą filmy z udziałem znanych i uznanych szczecinian. To muzycy, aktorzy, animatorzy kultury, celebryci oraz politycy. Każdy z nich otrzymał od nas jedno z dzieł z kolekcji Muzeum Narodowego w Szczecinie. Zadaniem zaproszonych gości była intensywna i emocjonalna opowieść o eksponacie: co widzą, jak interpretują, co czują, jak oceniają.”

Program: https://muzeum.szczecin.pl/116-aktualnosci/1015-wirtualna-noc-muzeow-2020.html

Muzeum Sztuki w Łodzi

„Po pierwsze, zapraszamy na oprowadzanie po wystawie "Atlas Nowoczesności", które będzie trasmitowane live na portalu Facebook o godzinie 21.00. Agnieszka Sej-Wojciechowska z Działu Edukacji ms opowie zwiedzającym o pracach prezentowanych na "Atlasie Nowoczesności", wybierając je tak, by nie tylko przedstawić w atrakcyjny sposób dzieła z naszej kolekcji, ale też po to, by pokazać, jak można przy ich pomocy diagnozować aktualną pandemiczną sytuację.

Po drugie, zapraszamy na wirtualny spacer po Sali Neoplastycznej. Będzie to oficjalna premiera tego projektu. Wstęgę przecinamy na naszym Facebooku o g. 20.00. Długo czekaliśmy na odwieszenie działalności muzeów, a czekając, nie próżnowaliśmy. Efektem naszej współpracy z firmą Plastic jest strona neoplasticroom.pl, która pozwala na wirtualne zwiedzanie Sali Neoplastycznej, czyli historycznej części wystawy stałej "Sala Neoplastyczna. Kompozycja otwarta". Sala została stworzona przez Władysława Strzemińskiego w 1948 roku na zaproszenie Mariana Minicha, ówczesnego dyrektora Muzeum Sztuki w Łodzi, by prezentować dzieła twórców awangardowych. Obecnie jej wirtualną przestrzeń wypełnią dzieła twórczyń i twórców, takich jak Sophie Taueber-Arp, Katarzyna Kobro, Henryk Stażewski, Vilmos Huszar czy Georges Vantogerloo.”

Program: https://msl.org.pl/wirtualna-noc-muzeow-w-ms/

Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie

„Wystawa jest finałem projektu prowadzonego przez Muzeum Azji i Pacyfiku w 2019 r. we współpracy ze studentami Akademii Sztuk Pięknych. Prezentowane są na niej pary: obiekt muzealny i dzieło współczesne, które pozostają ze sobą w szczególnej relacji. Mimo ograniczonych możliwości interakcji z tymi obiektami pragniemy PORUSZYĆ Was wirtualnie. W wydarzeniu online zmierzymy się m.in. z pytaniami o sztukę, jej granice. Zobaczymy, co w zbiorach muzeum PORUSZYŁO młodych artystów i jak oni PORUSZYLI muzealne obiekty. Najmłodszych (ale i dorosłych) będziemy inspirować do własnej twórczości różnymi technikami."

Program: https://nimoz.pl/files/articles/243/Muzeum%20Azji%20i%20Pacyfiku_Noc%20Muze%C3%B3w%20Online%20z%20PORUSZENIEM.pdf

Rezerwat Archeologiczny Genius Loci w Poznaniu

„W tym roku podczas Nocy Muzeów zachęcamy do nowej formy poznawania naszych atrakcji ekspozycyjnych. Na naszych stronach wydzieliliśmy wiele kategorii muzealnych rozrywek dbając o stworzenie oferty odpowiedniej dla każdej grupy odbiorców.”

Bogaty program: https://nimoz.pl/files/articles/243/Noc%20Muze%C3%B3w%20Online%20w%20Rezerwacie%20Archeologicznym%20Genius%20Loci%20w%20Poznaniu.pdf

*Inne:

Muzeum Archeologiczne w Biskupinie

Program: https://nimoz.pl/files/articles/243/Biskupin%20_NMUZ_Program.pdf

https://www.youtube.com/c/MuzeumArcheologicznewBiskupinie

Muzeum Lotnictwa Polskiego

Program: https://muzeumlotnictwa.pl/pano_zwiedzanie/zwiedzanie.php?w=p.

Muzeum Niepodległości w Warszawie

Program: https://www.facebook.com/MuzeumNiepodleglosci/videos/544401523111580/

Zamek Królewski w Warszawie

Program: https://nimoz.pl/files/articles/243/Zwiedzanie%20wirtualne_noc%20muze%C3%B3w_Zamek_K_WARSZAWA.pdf

*Tydzień Muzeum w Muzeum Narodowym w Krakowie

„Od poniedziałku, 18 maja do piątku 22 maja zapraszamy Was codziennie do udziału w muzealnych quizach, specjalnych projekcjach filmów poświęconych wystawom i wysłuchania szczególnych opowieści o sztuce, które przygotowała dla Was Minerva - Justyna Stasiek-Harabin autorka jednego z najlepszych blogów o sztuce w Polsce! Popatrzcie na skarby polskiej sztuki #okiemMinervy!”

Program: https://nimoz.pl/files/articles/243/tyDzienMuzeumMNK%20-%2018-22maja2020_.pdf

Radosnych nocnych (i nie tylko) eksploracji muzeów, pozdrawiam przedweekendowo!

Romuald Kuźmitowicz

Młodzi odbiorcy sztuki!
Banksy’ego chyba nie trzeba nikomu przedstawiać. Pochodzący z Bristolu w południowo-zachodniej Anglii streetartowiec znany jest z tego, że maluje ukradkiem w nietypowych miejscach, głównie na murach. Jego prace, łączące graffiti z technikami szablonowymi, od początku lat 90. pojawiają się na ulicach Londynu i w innych miejscach na świecie, m. in. w Betlejem. Przesłaniem i poziomem swoich prac, często politycznie zaangażowanych, zdobył uznanie artystów i mediów, ale też wzbudził wiele kontrowersji. Prawdziwa tożsamość artysty nie jest znana i od lat pozostaje przedmiotem spekulacji.

W 2010 roku Banksy wyreżyserował komedię dokumentalną „Wyjście przez sklep z pamiątkami”(„Exit Through the Gift Shop”), w której również wystąpił, nie ujawniając przy tym swojej tożsamości.

Wymuszona izolacja nie ominęła artysty, który od blisko 30 lat zostawia swoje dzieła na ulicznych murach. Banksy pokazał na Instagramie, jakie są tego konsekwencje: łazienkę opanowały dwuwymiarowe szczury – bohaterowie często spotykani na jego pracach, będący znakiem rozpoznawczym artysty.

Pracę możesz zobaczyć choćby na stronie: https://www.banksy.co.uk/

Nowe dzieło Banksy’ego pojawiło się niedawno na ścianie szpitala w Southampton. Obraz wielkości około metra kwadratowego powstał we współpracy z kierownictwem szpitala.

Praca przedstawia chłopca ubranego w ogrodniczki i koszulkę klęczącego przy koszu na śmieci. Dziecko odrzuca figurki Spidermana i Batmana na rzecz nowego ulubionego bohatera – pielęgniarki NHS (National Health Service – wspólna nazwa dla trzech z czterech systemów służby zdrowia w Wielkiej Brytanii). Ramię pielęgniarki jest wyciągnięte w sposób przypominający sylwetkę Supermana podczas lotu. Dziełu towarzyszy notatka od Banksy’ego skierowana do pracowników szpitala: „Thanks for all you’re doing. I hope this brightens the place up a bit, even if its only black and white.”

Obraz pozostanie w szpitalu do jesieni, potem ma zostać wystawiony na aukcji w celu zebrania pieniędzy na NHS.

Nowe dzieła artysty znajdziesz na Instagramie: https://www.instagram.com/banksy/?hl=pl

Warto śledzić aktywność tajemniczego Banksy'ego – zachęcam!

Romuald Kuźmitowicz

Drodzy Licealiści!

Rozdano tegoroczne Nagrody Pulitzera.

Nagroda Pulitzera to jedna z najbardziej prestiżowych nagród literackich w USA i na świecie. Wręczana jest od 1917 roku przez jury działające przy Wyższej Szkole Dziennikarstwa Uniwersytetu Columbia. Nagrody Pulitzera przyznawane są w dwudziestu jeden kategoriach, w tym w sześciu literackich. Zwycięzcy otrzymują świadectwo i czek na 15 tysięcy dolarów. Sama nagroda wiąże się również z dużym prestiżem. W przypadku literatury skutkuje to znacznym wzrostem sprzedaży książek.

W tym roku w dziedzinie literatury pięknej jury postanowiło uhonorować powieść „Miedziaki” autorstwa Colsona Whiteheada, amerykańskiego pisarza i dziennikarza, absolwenta Uniwersytetu Harvarda. Whitehead urodził się, dorastał i wciąż mieszka na Manhattanie. W kwietniu 2017 roku pisarz trafił na prestiżową listę stu najbardziej wpływowych ludzi na świecie według tygodnika „Time”.

Poprzednią powieść Whiteheada, „Kolej podziemna”, nagrodzono w 2017 roku również Nagrodą Pulitzera, a także szeregiem innych znaczących wyróżnień (National Book Award 2016, Carnegie Medal for Fiction, Heartland Prize, została też nominowana do Kirkus Prize). Redakcje wszystkich najważniejszych gazet w Stanach Zjednoczonych okrzyknęły tę książkę najlepszą powieścią roku. Przetłumaczono ją na ponad trzydzieści języków, w tym na język polski.

Na stronie polskiego Wydawnictwa Albatros znajdziecie bliższe informacje o nagrodzonych książkach: https://www.wydawnictwoalbatros.com/autorzy/colson-whitehead/ , min. przekonujące recenzje nagrodzonej w tej edycji powieści: https://www.wydawnictwoalbatros.com/ksiazki/miedziaki/

Polecam także anglojęzyczną stronę pisarza: https://www.colsonwhitehead.com/

i lekturę bardzo ciekawego wywiadu udzielonego polskiemu magazynowi:

https://urodazycia.pl/kultura/colson-whitehead-z-nagroda-pulitzera-jury-docenilo-jego-powiesc-miedziaki-124473-r1/

Z pewnością warto sięgnąć po tego mało jeszcze u nas znanego autora. Serdecznie zachęcam!

Romuald Kuźmitowicz