4 lutego 2020r. uczniowie klasy 1gc wraz z wychowawczynią, Panią Urszulą Suwaj, i szkolnym bibliotekarzem, Panem Romualdem Kuźmitowiczem, uczestniczyli w lekcji żywej historii w siedzibie Archiwum Państwowego w Szczecinie połączonej ze spotkaniem z członkiniami stowarzyszenia Związku Sybiraków w Szczecinie. Zajęcia poświęcono upamiętnieniu 80 rocznicy pierwszej masowej deportacji obywateli Rzeczypospolitej z terenów Kresów Wschodnich.
W sali Bolesława Tuhana-Taurogińskiego powitał nas Dyrektor Archiwum Państwowego w Szczecinie, Pan dr hab. Krzysztof Kowalczyk, przybliżając tło historyczne pierwszych zsyłek. Głównym punktem programu spotkania były wystąpienia świadków historii - reprezentantek stowarzyszenia sybirackiego, które opowiedziały nam dramatyczne dzieje swojego dzieciństwa spędzonego w części na zesłaniu w Kazachstanie w latach II wojny światowej. Towarzyszyła temu wystawa prywatnych dokumentów ze zsyłek – pamiątek tamtych ciężkich czasów i prezentacja książek wspomnieniowych. Wysłuchanie przejmujących relacji, rozmowa ze świadkami historii zapadną nam pamięć, dla uczniów będą dobrym krokiem w kierunku kształtowania się wartości i właściwych postaw wobec drugiego człowieka.
Dodatkową atrakcją było dla nas zwiedzanie budynku Archiwum - dzięki uprzejmości jego pracowników, którzy opowiedzieli nam najważniejsze fakty z historii instytucji, objaśnili misję, cele i zasady jej funkcjonowania, odkryli przed nami tajniki renowacji cennych dokumentów piśmienniczych i innych archiwaliów. W bibliotece Archiwum Pani dr Janina Kosman uraczyła nas prezentacją kilku unikalnych historycznych wydawnictw szczecińskich, jak np. osiemnastowiecznych gazet i druków ulotnych, które w doskonałym stanie dochowano do naszych czasów dzięki zabiegom konserwatorskim miejscowych archiwistów.
W ten oto sposób lekcja historii żywej, trudnych dziejów XX wieku ukazanych z osobistej perspektywy przeciętnego człowieka, splotła się nam z dziejami piśmiennictwa i kultury.
Tekst i zdjęcia: Romuald Kuźmitowicz