Mili Uczniowie!
Wskazówki te opracowałem dla klasy, którą uczę, ale podzielę się nimi również z Wami. Przydadzą się nie tylko maturzystom, przecież wszyscy jesteście w procesie przygotowań do egzaminu dojrzałości.
[Wstęp] Pamiętaj o zręcznym sformułowaniu tezy (hipotezy) i jej objaśnieniu, skomentowaniu.
[Rozwinięcie] Pamiętaj o trzech elementach: argumenty musisz wyzyskać z dołączonego fragmentu, jego całości oraz z innego tekstu kultury. Budujemy argumentację – precyzyjnie. Analiza i interpretacja tekstów (podanego razem z tematem i dobranych przez Ciebie) – są materiałem do konstruowania argumentów; teksty – instrumentem; nie streszczamy – argumentujemy, uzasadniamy. Teksty staraj się w jak najwyższym stopniu wykorzystać: nie zadowalaj się powierzchowną analizą i interpretacją, sięgaj do głębi znaczeń, sensów. Masz absolutne prawo do wyrażania subiektywnych opinii i ocen, ale musisz je klarownie uzasadnić, logicznie przeprowadzić dowodzenie. Ujawnij swoją erudycję: dobierz ciekawe, najbardziej adekwatne przykłady tekstów, przywołując wszelkie przydatne konteksty (kulturowe, filozoficzne, estetyczne, historyczne, językowe, biograficzne...). Mimo nieuchronnej schematyczności formuły rozprawki – przy zachowaniu reguły stosowności – unikaj sztuczności języka, staraj się nadać swojej wypowiedzi naturalny dla Ciebie ton i tok.
[Podsumowanie] Wnioski – precyzyjne, jednoznaczne; wynikające z każdego użytego argumentu (rada: konstruując argument w rozwinięciu, na boku zapisz sobie szkic wniosku, który z niego wypływa – zyskasz niemal gotowy materiał do podsumowań).
Powodzenia na próbnych maturach, powodzenia w procesie przygotowań!
Romuald Kuźmitowicz