Biblioteka

Kochani!

Od kilkudziesięciu lat (mniej więcej od połowy XX wieku) karierę na rynku czytelniczym robi literatura faktu, zwana również dokumentalną/ dokumentarną lub non-fiction. Nie jest to nieznane Wam zjawisko, ponieważ od początków swojej edukacji, choćby w podręcznikach do języka polskiego czy historii, obcujecie z publikowanymi tam fragmentami tekstów o tym właśnie charakterze. Z całą pewnością znane są Wam z własnej lektury, choćby poleconej przez polonistów, zbiory reportaży, felietonów czy esejów. Sięgacie też po nie sami, podążając własnymi ścieżkami intelektualnych i czytelniczych poszukiwań.

Żywioł literatury faktu zagościł na dobre we współczesnym piśmiennictwie. To jedno z tych literackich pograniczy między beletrystyką a publicystyką, szczególnie atrakcyjnych dla współczesnego odbiorcy (obejmuje również biografistykę i autobiografistykę, wywiad itp.). Dlaczego? Najwyraźniej forma dokumentalna, bardziej niż inna, zdolna jest opisać świat w jego bogactwie, złożoności i skomplikowaniu – z intencją czy próbą zachowania obiektywności tego opisu. Taki przynajmniej jest częsty wybór publicystów z większymi ambicjami literackimi i ten sam – wybór odbiorców, którzy chętnie i coraz chętniej sięgają po non-fiction.

Rozwija się zwłaszcza reportaż, niektóre rozrastają się do rozmiaru pokaźnej książki. Nie sposób przecenić tego gatunku, który z istoty swej jawi się jako forma pisania zobiektywizowanego i zrygoryzowanego, a przez to klarownego, czytelnego, dobrze rozpoznawalnego. Konsekwencją tego jest łatwa dostępność znaczenia, sensu, przesłania tekstu, czego łakną czytelnicy na całym świecie. Oczywiście, istotnym czy nawet dominującym elementem będzie tu ładunek informacji i związana z nim funkcja edukacyjna oraz oddziaływanie impresywne – z próbą kształcenia świadomości i postaw ludzkich, zwłaszcza moralnych. A reportaże pisze się o wszystkim: o zdarzeniach bieżących i dawniejszych, o wybitnych w jakimś wymiarze postaciach, istotnych z czyjejś perspektywy procesach czy zjawiskach społecznych, politycznych, gospodarczych, naukowych, technologicznych (każdych!). Wiele z nich poświęca się również opisom, relacjom, sprawozdaniom z podróży. Wszystkie te cechy zaświadczają o atrakcyjności reportaży: są to ostatecznie komentarze do rzeczywistości, jej „odpryski” czy też obszerne, panoramiczne obrazy.

Na polskim rynku książki znajdziecie kilkanaście serii reportażowych, dziś szczególnie chcę Wam polecić jedną: Wydawnictwa Czarnego, charakterystyczną i bardzo atrakcyjną, bo niezwykle już rozbudowaną i bogatą – nie tylko w znaczeniu wielości dostępnych tomów, ale przede wszystkim – różnorodności szerokiej gamy motywów, tematów, obrazów...

Popenetrujcie sobie stronę wydawnictwa z ofertą serii „Reportaż”, która obejmuje autorów polskich i zagranicznych, naprawdę wartych zainteresowania:

https://czarne.com.pl/katalog/serie/reportaz

Z czystym sumieniem mogę Wam zaordynować „Białą gorączkę” Jacka Hugo-Badera, którą właśnie skończyłem – opowieść o podróży do Rosji, mrocznej i fascynującej, wciąż postkomunistycznej:

https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/biala-goraczka

Ciekawych lektur reportaży, pozdrawiam!

Romuald Kuźmitowicz